Deklaracja tyrolska
Deklaracja ta, przygotowana przez Deutscher Alpenverein i długo dyskutowana, została przyjęta na konferencji “Przyszłość Sportów Górskich” w Innsbrucku, która odbyła się w dniach 6-8 września 2002 r. Podpisało ją ok. 100 czołowych wspinaczy i alpinistów świata.
Artykuł 8 – styl
Zasada: Jakość doznań, jak i sposób rozwiązania problemu, są ważniejsze od tego, czy w ogóle go rozwiążemy. Staramy się nie zostawiać za sobą śladów.
- Dążymy do zachowania pierwotnego charakteru wszystkich dróg wspinaczkowych, szczególnie tych o znaczeniu historycznym. To oznacza, że wspinacze nie powinni zwiększać ilości stałych punktów asekuracyjnych na istniejących drogach. Wyjątkiem może być lokalny consensus – włącznie ze zgodą pierwszych zdobywców – by zmienić poziom stałej asekuracji, przez umieszczenie nowych punktów lub likwidację istniejących.
- Szanujemy różnorodność regionalnych tradycji i nie próbujemy narzucać naszego punktu widzenia, podobnie, jak sami nie akceptowalibyśmy narzucania nam poglądów innych.
- Zasoby skał i gór, umożliwiających przygodowe wspinanie, są ograniczone i muszą być chronione przez wspinaczy o różnych zainteresowaniach, również z myślą o następnych generacjach. Zdajemy sobie sprawę, że przyszłe pokolenia będą musiały mieć możliwość realizowania własnych NOWYCH przygód w tych ograniczonych zasobach. Dążymy do tego, by wspinanie w rejonach skalnych i w górach tak rozwijać, aby zachowane zostało pole działania dla przyszłych generacji.
- W regionie, gdzie akceptowane jest wiercenie w skale, pożądane jest utrzymywanie pewnych dróg i całych skał bez osadzania spitów, by zabezpieczyć teren dla wspinania tradycyjnego, by zachować strefę przeżywania mocniejszych wrażeń i by uszanować zainteresowania inne od przyjętych przez większość.
- Drogi, na których stosuje się ruchome środki asekuracyjne, dla wspinaczy rekreacyjnych mogą być równie bezpieczne i przyjemne, jak drogi wyposażone w spity. Większość wspinaczy powinna również przekonać się do dodatkowych przeżyć i doświadczeń na takich drogach, gdzie można uczyć się stosowania naturalnej asekuracji, która na dodatek, w przypadku prawidłowego wyszkolenia, zapewnia porównywalne bezpieczeństwo.
- W przypadkach sprzeczności interesów, wspinacze powinni dochodzić do uzgodnień w drodze dialogu i negocjacji, aby nie prowokować zamykania rejonów wspinaczkowych.
- Naciski typu komercyjnego nie powinny nigdy wpływać na etykę zarówno poszczególnego wspinacza, jak i całego rejonu wspinaczkowego.
- Dobry styl w wielkich górach oznacza rezygnację z używania poręczówek, specyfików wspomagających wydolność fizyczną, czy tlenu z butli.
Artykuł 9 – Pierwsze przejścia i pierwsze wejścia
Zasada: Pierwsze przejście drogi, podobnie jak pierwsze wejście na szczyt, jest aktem twórczym. Powinno być dokonane w stylu odpowiadającym co najmniej etyce wspinaczkowej przyjętej w danym regionie, z poszanowaniem zwyczajów miejscowej społeczności wspinaczkowej, jak i potrzeb przyszłych pokoleń.
- Pierwsze przejścia i pierwsze wejścia powinny być dokonywane w sposób przyjazny dla środowiska i zgodny z miejscowymi uregulowaniami, wymaganiami właścicieli terenu oraz uczuciami religijnymi miejscowej ludności.
- Nie będziemy szpecić skały kuciem lub umieszczaniem chwytów.
- W górach typu alpejskiego pierwsze wejścia powinny być dokonywane wyłącznie „od dołu”.
- Jak długo respektuje on w całej rozciągłości tradycje miejscowe, autor nowej drogi ma swobodę decydowania o standardzie wyposażenia jej w środki techniczne (z uwzględnieniem zaleceń sformułowanych w art. 8).
- W rejonach, które przez właściwe władze lub miejscowe organizacje ochroniarskie, uznane zostały wyraźnie za tereny ochronne, osadzanie spitów powinno być ograniczone do niezbędnego minimum, aby uniknąć w przyszłości zakazów wspinania.
- Ilość wywierconych otworów i na stałe osadzonych przelotów podczas pierwszego przejścia z użyciem sztucznych ułatwień, powinna się ograniczyć do absolutnego minimum (należy unikać osadzania spitów nawet na stanowiskach, chyba, że są absolutnie konieczne).
- Drogi wysokowyczynowe powinny być w miarę możności zachowane w pierwotnej postaci. Na tych drogach asekuracja powinna bazować na usuwalnych punktach, gdzie tylko jest to możliwe. Spitów należy używać skrajnie oszczędnie i zawsze z poszanowaniem miejscowych zwyczajów.
- Samodzielność sąsiednich dróg wspinaczkowych nie może być naruszana.
- Opisując nowe drogi i pierwsze wejścia na szczyty, należy dołożyć starań, aby oddać szczegóły przejścia tak dokładnie, jak to tylko możliwe. Uczciwość i integralność wspinacza czy alpinisty nie podlega dyskusji tak długo, jak długo nie ma jednoznacznie obciążających dowodów.
- Zasoby gór wysokich są ograniczone. Wzywamy alpinistów z całą mocą do praktykowania tam jak najlepszego stylu.
Powyższy tekst jest kompilacją tłumaczenia wersji angielskiej (Janusz Kurczab) i niemieckiej, oryginalnej (Józef Nyka).